In het laatste kwart van de 19e eeuw tot begin 20ste eeuw zijn door diverse Duitse uitgevers veel nauwkeurige en kleurige botanische platen uitgegeven. Deze waren voor het hoger onderwijs bedoeld en vonden dus vooral hun weg naar universiteiten. De oplages waren op de lokale markt natuurlijk wat lager en daarom zijn ze over de gehele wereld verhandeld geweest. Het is dus niet vreemd om Duitse botanische platen te vinden in de collectie van een universiteit in b.v. Australië. Universiteiten waren blijkbaar wat zorgvuldiger met hun schoolmaterialen dan de gemiddelde lagere of middelbare school, met als resultaat dat deze platen vaak nog aanwezig zijn in universiteitsbibliotheken. Om dezelfde reden hebben ze minder hun weg gevonden in de verhandelbare markt voor schoolplaten. Dat is jammer voor de verzamelaars, die het nu vooral met de wat toegankelijker platen van Jung, Koch en Quentelle (zie Fromman & Morian, dan wel Hagemann) moeten doen.

Een van die uitgevers is Friedrich Vieweg, via welke het duo Herman Zippel en tekenaar/lithgraaf Carl Bollmann vanaf 1876 een aantal zeer fraaie platen heeft gerealiseerd. Afhankelijk van de serie zijn deze met witte of zwarte achtergrond gerealiseerd. Hieronder twee voorbeelden, klik op de platen voor een vergroting. De series die zij uitgaven zijn vooral te verdelen in:

• Ausländische Kulturpflanzen
• Repräsentanten einheimischer Pflanzenfamilien
• Die Giftpflanzen Deutschlands

De eerste twee series zijn over de jaren er in diverse varianten, drukken (1 t/m 4, waarvan de laatste een compleet nieuwe serie platen), afdelingen (I, II en/of III) en kleurstelling (wit of zwart) uitgegeven. Voor algemener gebruik is er ook een goedkope variant uitgegeven, de zogenaamde Wohlfeile Ausgabe. Voor alle uitgaves zie uitgever Friedrich Vieweg.

Tot 1933 hingen in de Zwitserse schoolklassen vooral schoolplaten van Duitse en Franse uitgevers. Alle bekende series waren zo'n beetje wel vertegenwoordigd. Met de machtsovername door de Nazis werden de Duitse platen in toenemende mate nationaal socialistisch geaard, zodat Zwitserland besloot eigen schoolplaten te ontwikkelen. In 1934 werd de bond Schweizerische Schulwandbilder Werk (SSW) opgericht. Het gestelde doel was om de Zwitserse student het veelzijdige gezicht van het vaderland te tonen. De bond stelde hoge artistieke en pedagogische eisen aan de platen. Meestal kregen tot drie Zwitserse kunstenaars hetzelde thema als opdracht en werd het beste ontwerp gekozen. Een strenge jury besliste en niet zelden stuurden zijn een plaat terug. Zo moest de toen onbekende Hans Erni zijn vliegtuig afbeelding acht keer overnieuw doen, voordat de jury tevreden was. Ook kunstenaars als Eduard Boss, Alois Carigiet, Pietro Chiesa en Adolf Dietrich wedijverden om de opdrachten. Alle toendertijd gemaakte ontwerpen liggen in het Zwitserse Bundesarchiv. Er waren ook kritische noten van met name docenten: Veel platen zouden vanwege de sterke aandacht op het esthetische karakter niet bruikbaar zijn in de klas.

De schilders werden betaald door de bond en zodra het ontwerp akkoord was bevonden, verzorgde de firma Ernst Ingold & Co de verdere realisatie en verhandeling. De platen werden ingedeeld in 9 of 10 series (verschilt over de tijd). Elke plaat heeft een uniek nummer en en series bestaan niet uit aansluitende nummers. De eerste acht platen verschenen in 1936, de tweede acht in 1937 en daarna kwamen er in de regel elke herfst vier platen uit. Dit ging door tot 1995  en in dit jaar werden de laatste acht platen uitgebracht. De platen werden naar de abonnees gestuurd of los verkocht. In 1952 waren er al 150.000 platen gedrukt. Het "Schulmuseum Bern" is in het bezit van alle 252 verschillende platen die er uiteindelijk zijn uitgegeven.

Een aantal series zijn ook door Aug. Bossaerts in België uitgegegeven. Deze zijn vaak snel te herkennen doordat ze op linnen tussen stokken zijn geplaatst.

Op oude foto's uit de negentiende en begin twintigste eeuw hangen soms schoolplaten aan de muur en is het leuk detective werk om de afgebeelde platen te identificeren. In onderstaand geval een foto van het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam uit 1875. Er wordt momenteel een expositie opgezet over de geschiedenis van dit ziekenhuis en daarbij werd de vraag gesteld welke platen er aan de muur hangen.

We hebben deze platen kunnen identificeren als platen uit de oude Aanschouwingsonderwijs serie van de heer H.J. van Lummel, uitgegeven door Kemink & Zonen. Deze serie is later een keer geheel herzien. Zowel de oude als de nieuwe serie staan in alle variaties op deze site. Hieronder foto's van de aan de muur hangende schoolplaten, met dank aan Jos Beerens voor de linker foto en de Collectie Nationaal Onderwijsmuseum, Dordrecht voor de twee rechter foto's. (Klik op de foto's voor vergrotingen)

Het bekendste leesplankje is wel aap-noot-mies. Deze werd uitgegeven vanaf 1910 en op scholen werden ze tot zeker in de zestiger jaren van de 20e eeuw gebruikt. Zelfs in 2010 worden nog reproducties van de leesplank uitgegeven, inclusief de bijbehorende letterdoosjes. De leesmethode heet Hoogeveens verbeterde leesbethode, omdat aap-noot-mies in feite de verbeterde versie is van de oorspronkelijke leesmethode van hoofdonderwijzer M.B. Hoogeveen, behorende bij het leesplankje raam-roos-zeef.

Op deze site zijn veel leesplankjes opgenomen. De aap-noot-mies catalogus is het meest omvangrijk bevat praktisch alle variaties van plankjes, letterdoosjes, klassikale leesplanken, dicteerdoosjes, boekjes, etc. Klik op de foto om verder te gaan.

Een aardigheidje zijn schoolplaten waarin andere schoolplaten zijn afgebeeld. Dat is het geval bij afbeeldingen van een schoolklas. Ons zijn de onderstaande gevallen bekend. Klik op de foto's voor een vergroting:

	Schoolplaat van J. Muusses uit 1894 uit de serie Het Zaakonderwijs in de eerste twee leerjaren (Aanschouwingsonderwijs). Het bijzondere van deze plaat is dat de platen aan de wand uit de eigen serie afkomstig zijn. Het is een zeer zeldzame serie, dus dit geeft ons een beeld welke platen er nog meer zijn.
	Een plaat uit een zeer fraaie serie van aanschouwelijke platen voor het kinderonderwijs, La vie enfantine, uitgegeven in 1903 door Franse uitgever Librairie Ch. Delagrave. Aan de wand hangen aan de linkerkant drie platen van Duitse uitgever K.G. Lutz, serie Neue Wandtafeln zum Unterricht in der Naturgeschichte, platen 11, 17 en 20. Deze platen zijn ook door Librarie Ch. Delagrave zelf in Frankrijk uitgegeven, onder de naam Animaux et Végétaux. De volgorde van de platen is dan anders. Een aantal van de 33 platen zijn ook in Nederland uitgegeven door C.A.J. van Dishoeck, Vijftien Zoologische wandplaten.
	Een schoolklas in voormalig Nederlands-Indië. Dit is plaat 132 van 170, getiteld "Onderwijzers, kweekelingen en leerlingen te Buitenzorg. (Java)". Deze fotografische platen op dik papier zijn uitgegeven door Kleynenberg & Co. te Haarlem rond 1912 en gefotografeerd door Jean Demmeni. Naast Nederlands-Indië betreft de serie ook Suriname en Nederlandse Antillen. Aan de muren van dit klaslokaal hangen platen van het aanschouwingsonderwijs, ook wel de Lummel platen, van uitgever Kemink.
	In deze schoolplaat van serie Bilder zum Anschauungs-Unterricht für die Jugend, I. Teil van de Duitse uitgever J.F. Schreiber, is een plaat uit een van de eigen series te zien. Er is momenteel geen exact passende afbeelding op de site, maar diverse van de afzonderlijke dierenvormen zijn te herkennen in de nieuwe uitgave van Bilder zum Anschauungs-Unterricht für die Jugend, II. Teil, Tiere und Pflanzen  (onder andere stekelvarken en das). Het is dus (nog) niet zeker of de plaat in deze compositie bestaat.
	Dit is een andere druk van bovenstaande plaat, met grappig genoeg ook een andere afgebeelde schoolplaat binnen de plaat.